බඩ පුරවා දානවා උගුරට එනවා හේතුව කුමක්ද?
පැරැන්නන් ආහාර පිළිබඳ දැක්වූයේ දැඩි ගෞරව සම්ප්‍රයුක්ත හැඟීමකි. ඔවුන් බොහෝවිට ආහාර අනුභව කළේ පවා භාවනාත්මකවය. නමුත්, පසුකලෙක බොහෝදෙනෙක් නොයෙක් දේ සමඟ සටන් වැදුණේත් ආහාර පිණිසය. මේ සියල්ලෙන්ම අදහස් වන්නේ ආහාරවල ඇති වැදගත්කමය. නමුත් මෙතරම් වැදගත්කමක් දරන ආහාර, නොසැලකිල්ල හෝ අවිවේකී ජීවන රටාව ආදී හේතු නිසා සිරුරට එරෙහි වන අවස්ථා සුලබය. එසේ වන්නේ ඇයි? අප ගන්නා ආහාර නිසිලෙස නොදිරවීම හෙවත් අජීර්ණයට බලපාන හේතු කීපයක්, ජීර්ණයට අපහසු ආහාර හොඳින් සපා නොගිලීම. එනම් කොස්, දෙල්, මක්ඤොක්කා, බඩ ඉරිඟු වැනි ආහාර ද වට්ටක්කා, පිපිඤ්ඤා වැනි පොතු පිටින් ආහාරයට ගන්නා ආහාර වර්ග ද හොඳින් විකා නොගිලීම ආහාර නොදිරවීමට ප්‍රධාන හේතුවකි. එමෙන්ම සෙලියුලෝස් වැඩි අහාර ගැනීමත් ආහාර අජීර්ණ වීම කෙරෙහි සමහරුන්ට බලපායි. නමුත් මෙවැනි ආහාර හොඳින් සපා ගිලින්නේ නම් ගැටලුවක් ඇති නොවේ. ආහාර වර්ගවල ගැටලුවලට අමතරව ජීර්ණ ක්‍රියාවලියේ ගැටලු නිසාද මෙවැනි තත්ත්වයන් පැන නැඟිය හැකිය. අප ගන්නා ආහාර ජීර්ණයට අවශ්‍ය අයුරින් කැබලිවලට කඩාගන්නට මුඛයේ දත් උපකාරි වේ. බොහෝවිට මුඛයේ දත් අහිමි අයට මේ ගැටලුවට මුහුණ දීමට සිදුවෙයි.
දත්වලින් කළ යුතු දේ ආමාශයට බාරදීම
ආහාර හොඳින් විකා නොගිලීම නිසා ජීර්ණ ක්‍රියාවලිය සම්පූර්ණ කිරීම සඳහා ආමාශයට වැඩියෙන් සංකෝචනය වීමට සිදුවෙයි. එවිට ආමාශය හරහා වැඩිපුර ඇසිඩ් ස්‍රාවය වීමක් සිදුවෙයි. වැඩිපුර ඇසිඩ් ගැස්ට්‍රයිටීස්වලට ප්‍රධාන හේතුවකි. මීට අමතරව දිරවීමට අපහසු මේද ආහාර තවත් ගැටලුකාරී තත්ත්වයකි. ජීර්ණ ක්‍රියාවලිය සඳහා ලයිපේස්, පිත වැනි දේ අවශ්‍යය. නමුත් අගන්‍යාසයේ ගැටලුකාරී තත්ත්ව අධික මද්‍යසාර භාවිතය පිත්තාශයේ ගල්, අක්මාවේ ගැටලු ආදිය ඇතිවිට ඉතාම පහසුවෙන් බඩ පුරවා දැමීම, උගුරට ඒම ආදිය සිදුවෙයි. ඊට අමතරව බඩවැල්වල ගැටලු ද බඩ පුරවා දැමීමට ප්‍රධාන හේතුවකි. බඩවැල්වල පේෂි අධිකව සංකෝචනය විම එවන් තත්ත්වයකි. මානසික ආතතිය වැඩවීම, අර්ධ ලෙස ජීර්ණය වූ ආහාර මහ බඩවැලට පැමිණීම ආදී හේතු මේ ගැටලුකාරී තත්ත්වයට මඟපාදයි. මෙවිට ආමාශයේ ඇති බැක්ටීරියා නිසා හටගන්නා ගෑස් වැඩිවීමෙන් ආහාර ආපස්සට පැමිණීම නැතිනම් උගුරට ඒම නිසා බඩපුරවා දැමීමේ තත්ත්වයට බොහෝදෙනෙකු ගොදුරු වෙයි.
ඩයිවර්ටිකියුලෝසිස්
එනම් මහබඩවැලේ බිත්තිය එළියට නෙරා ඒම මෙම තත්ත්වයයි. මේ තත්ත්වයේදී එම නෙරුම් තුළ මළපහ පිරී ඒ මත ඇතිවන බැක්ටීරියා ක්‍රියාකාරිත්වය වැඩි වී ගෑස් වැඩිවීමෙන් බඩ පුරවා දැමීමක් සිදුවෙයි.
වළක්වා ගැනීම
ආහාර හොඳින් සපා ගිලීම ඉතා වැදගත්ය. ආහාර අතරට පලතුරු වර්ග එක්කර ගැනිම ගැටලුකාරී තත්ත්ව පාලනය කර ගැනීමට හොඳ පිළිතුරකි. විශේෂයෙන් පැපොල්වල ඇති පැපේන් හා අන්නාසිවල ඇති ටාටරික් ඇසිඩ්, ප්‍රෝටීන් ජීර්ණයට හිතකර එන්සයිම වේ. මළපහ පහසු කිරීමට තන්තු සහිත ආහාර අවශ්‍ය වෙයි. නමුත් මෙවන් ගැටලුකාරී තත්තව ඇතිවිට එවැනි ආහාර හොඳින් සපා ආහාරයට ගැනීම ඉතා වැදගත්ය.
Smooth Bulky Stools
ඊට අමතරව පුද්ගලයකු සැමවිටම මෙවන් ගැටලුවලින් මිදීමට මළ පහවල සුමුදු බව සහ ප්‍රමාණය ගැන සැලකිලිමත් විය යුතුය. එනම් බඩවැලේ ප්‍රමාණයට දැරිය හැකි ලෙස මළ පාලනය කර ගැනීම වැදගත්ය. ඒ නිසා බඩවැල්වලට හොඳින් ක්‍රියාත්මක වීමට නම් මේ කරුණු කෙරෙහිද සැලකිලිමත් වීම අත්‍යවශ්‍යය. ඒ සඳහා හොඳින් ජලය පානය කිරිමත් පලතුරු ආහාරයට එක්කර ගැනීමත් හොඳ උපකාරයකි.
Lazy Bowel Syndrome
මෙවැනි ගැටලුකාරි තත්ත්වවලින් පීඩා විඳින බොහෝදෙනෙක් ප්‍රතිකාර වලින් පසු රෝගය ගැන ඇති බිය නිසා හෝ පහසුව තකා මළපහ පහසුකරවන ඖෂධ මතම යැපීමට වැඩි නැඹුරුවක් දක්වයි. නමුත් මෙය එතරම් ප්‍රඥාගෝචර තත්ත්වයක් නොවේ. මන්ද එමඟින් බඩවැල අලස වී නිසි පරිදි ක්‍රියාකිරිමෙන් තොරවීමට ඇති හැකියාව ඊට හේතුවයි. එවිට බඩවැල පිම්බී එන තත්ත්වයට පත්වී තවදුරටත් ගැටලුකාරී තත්ත්ව ඇතිවිය හැකිය.
හඳුනා ගැනීම හා ප්‍රතිකාර
එන්ඩොස්කොපි, අල්ට්‍රාසවුන්ඩ් පරීක්ෂණ මාර්ගයෙන් මේ ගැටලුකාරි තත්ත්ව හඳුනාගැනීමේ හැකියාව ඇත. එමෙන්ම ඖෂධ ප්‍රතිකාර හා ශල්‍ය ප්‍රතිකාර මඟින් මේ බොහෝ තත්ත්ව සුවකර ගැනීමේ හා පාලනය කර ගැනීමේ හැකියාව පවතී.
සමුද්‍රිකා වර්ණකුල
උපුටා ගැනීම දිනමිණ පුවත් පත
