හෘදයාබාධයක් වැළඳුනු විටකදී දියයුතු ප්‍රතිකාර
ඇස්පී‍්‍රන් හෝ දියවෙන සුලු ඇස්පී‍්‍රන් පෙත්තක් ඇල්වතුර කෝප්ප 1/4 ක පමණ දිය කොට රෝගියාට පොවන්න. කෘත්‍රිම ස්වසනය දීම අරඹන්න.
රෝගියා තිරස්ව සැතපීමට සලස්වන්න. ඇඳක් නැත්නම් සුදුසුකම ස්ථානය බිමයි. පැත්තට හැරෙන්නට වුවමනා නම් ඊට ඉඩ දෙන්න. සිහි මඳ රෝගියකු නම් පැත්තකට හරවා තබන්න. (වමනය හා කෙළ පෙණහල්ලට යෑම වැළැක්වීම පිණිස මෙසේ හරවා තැබීම අවශ්‍යය)
දිගාවී සැතපීමට ඉඩක් නැත්නම්, පුටුවක වාඩිවී සිටියාට කම් නැත. එහෙත් ශරීර මට්ටමට එන ලෙස කකුල් ඔසවා බංකුවක් (වැනි දෙයක්) මත තබන්න.
වාඩි වී සිටීමෙන් හුස්ම ගැනීම පහසු බව රෝගියා පවසහොත් ඒ ඉරියව්වෙන්ම සිටීමට ඉඩ හරින්න.
තදට ඇඳ ඇති ඇඳුම් ලිහිල් කරන්න. ඉනපටි, ටයිපටි ආදිය ඉවත් කරන්න.
මල පහ කිරීමට හෝ මුත්‍රා කිරීමට අවශ්‍ය නම් ඇඳේ දිගා වී සිටිය දී ම එසේ කිරීමට ඉඩ හරින්න. නැගිටුවා ඇවිද්ද වීම වැරදියි.
හෘද රෝගියකු ළඟ පාත සිටිදැයි වහාම විමසන්න. මෙම රෝගින් ළඟ හදිසි අවස්ථාවක දී දිව යට තබා ගත යුතු ටී. එන්. ටී. පෙති ඇත. එබඳු රෝගියකු ළඟ සිටියහොත් ඔහුගෙන් ටී.එන්.ටී. පෙති දෙකක් ඉල්ලා කුඩු කොට, රෝගියාගේ දිව යට තබන්න. විනාඩි දහයකට පසු වේදනාව තවමත් පවතින්නේ නම් තවත් ටී.එන්.ටී. පෙති දෙකක් එලෙසම දෙන්න. පැය භාගයක් ඇතුළත පෙති 06 කට වඩා නොදෙන්න.
ඇස්පී‍්‍රන් හෝ දියවෙන සුලු ඇස්පී‍්‍රන් පෙත්තක් ඇල්වතුර කෝප්ප 1/4 ක පමණ දිය කොට රෝගියාට පොවන්න. මෙය ඉතා වැදගත් පියවරෙකි.
දහඩිය දැමීම අධික නම් රෙදි කඩකින් පිසදමා සෙමෙන් පවන් සලන්න. රෝගියා වටා බොහෝ දෙනා වට වී සිටීම නොකළ යුතුයි. එයින් ඔහුට වාතාශ්‍රය නොලැබෙනු පමණක් නොව මානසික අසහනය ද වැඩෙයි.
ගෑස් අඩංගු බීම, බ්‍රැන්ඩි ආදිය නොදිය යුතුය.
ප්‍රථමාධාර
පහත සඳහන් ලක්ෂණ එකක් හෝ වැඩි ගණනක් හෝ හෘදයාබාධ රෝගියකු කෙරෙහි දුටු කල්හි හද ගැස්ම නැවතුණු බව උපකල්පනය කළ යුතුය. එනම්,
- ශ්වසනය නැවතීම.
- නාඩිය හසු නොවීම.
- ශරීරය (වලිප්පුවකදී මෙන්) ගැස්සීම.
- ඇස් උඩට කරකැවී යාම.
- ඇඟිලි තුඩු ද නිල් පැහැවීම.
මේ රෝග ලක්ෂණ ඇත්නම් වහාම පහත සඳහන් ක්‍රියා මාර්ග අනුගමනය කරන්න.
තමාගේ දකුණත මීට මොළවා රෝගියාගේ පපුවේ වම් පැත්තට (ශරීරයට හෘදය මතුපිටට) වැරෙන් තලන්න. ඒ කළ වහාම බාහිර හෘද සම්බාහනය ආරම්භ කළ යුතුයි. මෙහිදී කරනුයේ රෝගියාගේ හෘදය, පපු ඇටයත්, කොඳු ඇට පේළියත් අතර තෙරැපීමයි. එවිට හෘදයේ ඇති රුධිරය ශරීරයට ගලා යයි. මෙය සාර්ථකව කරනු පිණිස රෝගියාගේ කොඳු ඇට පෙදෙස නොනැමී තිබිය යුතුය. එබැවින් රෝගියා බිම වැතිරවීම ඉතා සුදුසුය. අනතුරුව තමාගේ අත්දෙකම රෝගියාගේ පපු ඇටය මැද තබා අඟල් 1 1/2 -2ක් පමණ පහළට පපු ඇටය එබිය යුතුය. මේ සඳහා තමාගේ සිරුර බර උපයෝගි කර ගැනීම යෝග්‍යය. (මෙසේ කිරීමේදී රෝගියාගේ ඉළ ඇටයක් දෙකක් බිදුණාට පසු තැවෙනු අනවශ්‍යය.)
විනාඩියකට 80 -100 වාරයක්
විනාඩියකට 80 -100 වාරයක් පමණ මේ බාහිර සම්බාහනය කරන්න. ඕනෑවට වඩා වේගයෙන් සම්බාහනය කිරීමෙන් වැළකෙනු පිණිස එක, දෙක, තුන, යානදි වශයෙන් ගණන් නොකොට එක් දහසයි එකයි. එක් දහසයි දෙකයි. එක් දහසයි තුනයි......යන පරිද්දෙන් ගණනය සඳහා උපදෙස් දෙනු ලැබේ. සෑම සම්බාහන හතරකට හෝ පහකට හෝ පසුව කෘත්‍රිම ශ්වසනයක් ද කළ යුතුය.
කෘත්‍රිම ශ්වසනය
පළමු කොට වෙද ඇඟිල්ල රෙදි කඩකින් වෙලා රෝගියා ගේ මුව ඇතුළෙහි ඇති සෙම, වමනය, බොරු දත් ආදිය ඉක්මනින් ඉවත් කරන්න. ඉන්පසු රෙදි කඩකින් තේ හැඳි මිටක් වෙලා එය දිවට උඩින් යොදා දිව පිටුපසට වැටී යාම වළක්වාලන්න. (එසේ වැටුණොත් ශ්වසන මාර්ගය අවහිර වේ.) අනතුරුව රෝගියාගේ නිකට (තමාගේ දකුණු අතින්) හැකි තරම් උඩට (ඉහළට) උස්සා තමාගේ වම් අතින් රෝගියාගේ නාස්පුඬු තද කොට වසා ගන්න. මේ සඳහා තමා රෝගියාගේ දකුණු පැත්තේ සිටිය යුතුය.
උපුටා ගැනීම දිනමිණ
