තරු තරග නිසා දරුවන්ට මානසික පීඩනය

දුල්මිණි එකළොස් හැවිරිදි හුරුබුහුටි දැරියකි. ඇය ඉගෙනීමේ දක්ෂතා දැක්වූ දැරියකි. ශිෂ්‍යත්ව විභාගය සමත්ව ජනප්‍රිය පාසලකට ඇතුළු වූවාය. නැටුම් සහ ගායනයේ උපන් හපන්කම් පෙන්වූ බැවින් දුල්මිණිගේ මවුපියෝ ඇයව පෞද්ගලිකවද ගුරුවරුන් වෙත යොමු කළහ. අලුත් පාසල තුළද ඇයගේ ගායන හැකියාව සඳහා ඉඩකඩ ලැබුණු අතර ජන ගායනා තරගවලින් දිස්ත්‍රික් ශූරතාවද ලැබුවාය.

ජයගැනීමට බලපෑම් : ඇයගේ පෞද්ගලික නැටුම් ගුරුතුමිය දුල්මිණිගේ දස්කම් දැක ඇයව එක්තරා තරු වැඩසටහනකට යොමු කරන ලෙස මවුපියන්ට යෝජනා කළාය. මේ යෝජනාව ඉතසිතින් පිළිගත් මවුපියෝ ඇයව ඒ සඳහා යොමු කළාය. පළමු වටයෙන් සුදුසුකම් ලැබූ ඇය දස්කම් දක්වමින් ඉදිරියට ගියාය. තරගය තීව්‍ර වී ඉදිරියට යද්දී දුල්මිණිගේ වයසට ඔරොත්තු නොදෙන තරම් වෙහෙසකාරී පුහුණුවක නිරත වන්නට ඇයට සිදුවූවාය. ඒ අතර ගුරුතුමියගෙන් මවුපියන්ගෙන් පමණක් නොව පාසලෙන් පවා ඇයට දිරිගැන්වීම් ලැබිණි. එහෙත් ඒ සෑම දිරිගැන්වීමක් යටින්ම තිබුණේ බලපෑමකි. එනම් ඇය අනිවාර්යයෙන් ජයගත යුතු බවට වන බලපෑමකි. පළමු වැනියාට ලැබෙන ත්‍යාගය පිළිබඳ වැඩිහිටියන්ට ඇතිවූ ආශාවන් නිසා දුල්මිණි ඊළඟ වටයට සුදුසුකම් ලැබූ සෑමවිටම බලපෑම වැඩිවිය. නැටුම් - ගැයුම් කෙරෙහි මහත් ප්‍රියතාවක් දැක්වූ දුල්මිණිට නැටුම් එපාවෙන තරමට පුහුණුව බලවත් විය. එපමණක් නොව අනෙකුත් තරගකාරියන්ගේ දස්කම් හා සංසන්දනය කරමින් දුල්මිණිට තරවටු කරන තත්ත්වයට වැඩිහිටියන් පත්විය. 

දැරියගේ අසරණකම : නිසි විවේකය, නින්ද දුල්මිණිට අඩු විය. එහෙත් වැඩිහිටියන් ඒ වන විට තරගයෙන් දිනූ පසු ලැබෙන මහේශාක්‍ය තත්ත්වයෙන් දුල්මිණිව මෝහනයට පත්කර තිබිණි. ජනප්‍රියත්වය, ත්‍යාග, පෙර ජයග්‍රහණය කළවුන්ටද යසඉසුරු, පිළිගැනීම නිරතුරුවම දුල්මිණිගේ කන පිරෙන තරමට කියන්නට සැවොම සැදීපැහැදී සිටියහ. නැටුම් ගුරුතුමියටත් මවුපියන්ටත් ඇය ජයග්‍රහණය කිරීම අවශ්‍ය වූහ. මේ හැමෝටම දුල්මිණි හරහා තමන්ට ලබා ගන්නට වෑයම් කළ අරමුණ එය විය. අසරණ දැරිය එහි ගොදුරක් විය. දුල්මිණි නැටුවාය. වෙහෙස නොබලා පුහුණු වූවාය. මවුපියෝ ඇයගේ සිත තුළට සැකයේ බීජයද ඇතුළු කළහ. කිසිවකු දෙන දෙයක් කෑමට නොගන්නා ලෙස ඇයට පැවැසුවාය. එම නිසා පාසලේදී ඇය කෙරෙහි මහත් සෙනෙහසින් මිතුරියන් යමක් දෙනවිට ඇය ප්‍රතික්‍ෂේප කළාය. එයින් සමහර මිතුරියෝ ඇය ආඩම්බර වී ඇතැයි සිතමින් අමනාප වූහ. ටිකින් ටික අන් තරගකරුවන් ගැන හිතේ වැඩෙන නොපහන් සිතිවිලි, තරගකාරිත්වය සහ ජයග්‍රහණය කිරීමේ මහත් ආශාව සහ වුවමනාව ඇය තුළ වැඩෙන්නට වූවාය. ඒ සමඟම යම් අහංකාර බවක්ද ඇය තුළ වැඩිණි. පාසලේ අධ්‍යාපන කටයුතු මඟහැරුණත් මවුපියෝ එය ඒ තරම් ගණනකට නොගත්හ. 

පරාජයට පසු : එහෙත් අවසාන පූර්ව තරගයේදී ඇයට බලාපොරොත්තු නොවූ අයුරින් තරගයෙන් ඉවත් වීමට සිදුවිය. ජයග්‍රහණය කරතැයි මහත් බලාපොරොත්තුවෙන් සිටි වැඩිහිටියන්ගේ සිහින දෙදරා වැටිණි. දුල්මිණි පරාජය පිළිගත්තත් වැඩිහිටියන්ට එය භාර ගැනීම අසීරු විය. වැඩිහිටියෝ ඒ සඳහා ගිය වියදම්, නාස්ති වූ කාලය, අහිමි වූ යසඉසුරු ගැන මැසිවිලි නඟන්නට වූහ. අවසානයේ දුල්මිණිගේ වරදින් මෙසේ වූ බව පවසමින් ඇයට පීඩා කරන්නට විය. පාසලේදී සමහර සිසුන් ඇය ඔළොක්කු කරන්නට විය. අතපසු වූ විෂයන් නිසා ඉගෙනීමේ ගැටලු ඇති වූ විට 'ඔයා ඉතින් නටන්න ගියානේ' යනුවෙන් සමහර ගුරුවරියෝ ඇයව පෙළුෑහ. අවසානයේ දුල්මිණි පාසල් යෑම ප්‍රතික්‍ෂේප කළාය. ඇයට කිසිවකු පේන්න බැරි විය. සිහිනෙන් බිය වූවාය. නිතර නිතර ක්ලාන්ත වූවාය. මවුපියෝ දුල්මිණි උපදේශනයට රැගෙන එනවිට ඇය විශාල මානසික කඩාවැටීමකට ලක්ව විශාදයට ගොදුරු වී සිටියාය. තරගයකට ඉදිරිපත් වීමේ වරදක් නැත. එහෙත් ජයග්‍රහණය කිරීමේ තනි අරමුණු ඇතිව තරගයට ඉදිරිපත් වීම සහ ඉදිරිපත් කරවීම ප්‍රායෝගික නොවේ. තමන්ගේ දස්කම් ප්‍රදර්ශනය කිරීමට වේදිකාවක් ලෙස තරගය යොදා ගැනීම වරදක් නැත. පාසල් ක්‍රීඩා, නාට්‍ය, සාහිත්‍ය තරග සමස්ත ලංකා මට්ටමින් වාර්ෂිකව පැවැත්වෙයි. ඒවාට සහභාගි වී පීඩාවට පත්වූ දරුවන් ගැන අසන්න ලැබෙන්නේ නැති තරම්ය. එසේ වීමට හේතුව එම තරග දරුවන්ගේ දක්ෂතා පෙන්වීමටත් අනෙකුත් සහෝදර සිසුන්ගේ දක්ෂතා විඳීමටත් ඇගැයීමටත් ඉඩකඩක් ලැබෙන සේ සකස්වී තිබීමය. එසේ නම් මෙම තරු තරග මේ සා පීඩාවක් ඇති කරන්නේ කෙසේද? එය තනිකරම වාණිජ ඉලක්ක වෙනුවෙන් ලාභ ඉපැයීම වෙනුවෙන් සංවිධානය කරනු ලබන ඉසව්ය. මේවායේ ගොදුරු වන්නේ තරගකරුවන් සහ ඔවුන්ගේ පවුල්ය. තරගයට පිවිසුණු දා සිට තරගකරුවෝත් ඔවුන්ගේ පවුල්වල අයත් දැඩි ආතතියකට කාංසාවකට ගොදුරු වීම ආරම්භ වෙයි. 

දිනන්නම ඕනෙද : දුල්මිණි වැනි කුඩා දැරියකට ඔරොත්තු නොදෙන තරමේ පුහුණුවක් දීමෙන් ඇගේ ළමා මනස පීඩාවට පත්විය. දැඩි තරගයකට යොමු කිරීමෙන් ඇයට අන් තරගකරුවන් සමඟ ගැටීමක් ඇති විය. සැවොම ඇයගෙන් ජයග්‍රහණයම අපේක්ෂා කරන විට, 'දිනන්නම ඕන' කියනවිට දැඩි පීඩනයක් ඇතිවිය. එසේම මෙබඳු තරගයකට යොමු කිරීම නිසා ඇයගේ සාමාන්‍ය ජීවිතය ගලා ගිය රිද්මය වෙනස් විය. මෙවන් විශාල පීඩාවන් රැසක් දැරියක් වූ ඇයට දරා ගැනීමට නොහැකි විය. මේ නිසා ඇයගේ උපරිමයට ළඟා වීමේ අපහසුවක්ද නිතැතින්ම ඇති වීම ස්වභාවිකය. මේ සියලු හේතු තරගයෙන් ඉවත්වීමට හේතුවක් විය. 

ජය පරාජය : එහෙත් වැඩිහිටියන් අතින් සිදුවූයේ කුමක්ද? ඇයගේ දක්ෂතාවන් ප්‍රදර්ශනය කිරීමට වැඩසටහනට ඉදිරිපත් කිරීම වෙනුවට ජයග්‍රහණය කරවීම සඳහා තරගයට යැවීමට, පරාජය ලදහොත් ලැබෙන ප්‍රතිඵලය සතුටින් භාර ගැනීමට සූදානම් නොවීමය. ජය හෝ වේවා පරාජය හෝ වේවා ජීවිතය එතැනින් නතර නොවෙයි. එය එක් අත්දැකීමක් පමණි. ඉන්පසු නැවැත සාමාන්‍ය ජීවිතයට යොමු වීමට ඇයට උදවු කළ යුතුය. නමුත් ඒ වෙනුවට සිදුවූයේ තරගයට අවතීර්ණ වූ මොහොතේ සිට තරගය දිනා ඇතැයි යන මානසිකත්වයෙන් කටයුතු කරන්න පෙලැඹීමය. ජයග්‍රහණය නොලබා 'ඉඳ පලක් නැත' යන මානසිකත්වයෙන් කටයුතු කිරීමය. මෙම මානසිකත්වය දරුවාටද කාවද්දා දරුවාගේ සිතද දූෂ්‍ය කිරීමය. දුල්මිණි මේ තරගයේදී පැමිණි දුර පිළිබඳ අගය කර, තරගය යනු දක්ෂතා ඉදිරිපත් කිරීමට ලැබෙන අවස්ථාවක් මිස සෑමවිටම ජයගන්න ලැබෙන අවස්ථාවක් නොවන බව ඇය සමඟ කතා කළ යුතුය. ඉදිරි ජීවිතයේදී හමුවන අභියෝගවලට මුහුණ දීම සඳහා මෙම තරගයෙන් ලැබූ අත්දැකීම් යොදා ගන්නා හැටි කියා දිය යුතුය. තරගයේ ඉදිරියට යන්නන්ට සුබ පතන්න දරුවන්ට පුරුදු කළ යුතුය. තමාට වඩා හැකියාව ඇති අයද ලෝකයේ සිටින බවත් ඔවුන් ජයග්‍රහණය කළ හැකි බවත් නමුත් අපගේ උත්සාහය අත් නොහැරිය යුතු බවත් දරුවාට තේරුම් කර දීම වැදගත්ය. දුල්මිණි උපරිමයෙන් උත්සාහ ගත් බවත් වෙනත් අවස්ථාවකදී ඇයට ජය ගැනීමට හැකියාව ලැබෙනු ඇති බවත් පවසා ඇයට සමීප විය යුතුය. 

මව්බිම