පියයුරු පිළිකා අවදානම නසන මුළුතැන්ගෙයි රසවතා
දෙවියන්ට අමෘතය කෙතරම් වටින්නේද ඒ තරමටම මනුෂ්‍යයන්ට ලැබිය හැකි උතුම්ම ඔෟෂධය සුදුලූනු බව හින්දු ඇදහීමයි. සෙම සමනය වනවා වගේම පිත වර්ධනය වෙනවා. ඖෂධීය වශයෙන් කෙතරම් උසස් වුවද දැඩි මතධාරී හින්දුන් සුදුලූනු ආහාරයට නොගනී. එයට හේතුව වන්නේ ඔවුන්ගේ පිළිගැනීමට අනුව සුදුලූනු රාජසික හෙවත් තමන්ගේ ආශාවන් අවුස්සන සුලු ඖෂධයක් වන නිසාය. එමෙන්ම ආයුර්වේදයට අනුව සුදුලූනු වාජීකරණ ඖෂධයකි. එනම් සුදුලූනු මඟින් ලිංගික හැඟීම් උද්දීපනය කරන අතරම ලිංගික ශක්තිය වර්ධනය කරනවා.
රසායනික සංයුතිය
සුදුලූනුවලට ආවේණික සැරක් හා ගන්ධයක් ඇත. මෙම ගන්ධයට හේතුව ඒවා තුළ ඇති Allicin නම් සල්ෆර් අඩංගු රසායනික සංයෝගයයි. මීට අමතරව නොයෙකුත් විටමින, එන්සයිම වර්ග, ඇමයිනෝ අම්ල වර්ග සහ ස්වාභාවික සීනි වර්ග අඩංගු වේ. මේ සියල්ලේම සංකලනයෙන් සුදුලූනුවලට විස්මිත ඖෂධීය ගුණයක් ලැබී තිබේ. මේ නිසා සුදුලූනු සරල රෝග අවස්ථා ගණනාවක සිට පිළිකා වැනි බරපතළ රෝගවලටත් එකසේ ගුණදායකයි. එසේම දෙවැනි ලෝක යුද්ධ සමයේ තුවාල වන සොල්දාදුවන්ගේ තුවාල සුව කිරීමට ආලේපයක් වශයෙන්ද සුදුලූනු භාවිත කර තිබේ. මේ අනුව සුදුලූනු ස්වාභාවික බැක්ටීරියා නාශක ගුණයක් (Natural antibiotic) ඇති ඖෂධයකි. ආයුර්වේද වෛද්‍ය ක්‍රමයේ නැතිවම බැරි ඖෂධයක් වශයෙන් සුදුලූනු භාවිත කරනවාට අමතරව අපේ රටේ ආහාර පිසීමේදීත් නැතිවම බැරි කුළුබඩුවක් ලෙසද සුදුලූනු භාවිත වෙනවා. ඒ වගේම විවිධ සුළු රෝගාබාධ ගණනාවක් සුව කිරීම සඳහා භාවිත කරන අත්බෙහෙතක් වශයෙන්ද සුදුලූනු අපගේ නිවෙස්වල භාවිත වෙනවා.
හෘදයාබාධ අඩු කරනවා
ඉතාලියේ හා ස්පාඤ්ඤ වැසියන්ට හෘද රෝග අඩුවෙන් වැලඳෙන බව වාර්තා වේ. ඒ ඔවුන් සාපේක්‍ෂව සුදුලූනු වැඩිපුර ආහාරයට එක්කරගන්නා නිසා බව විශ්වාස කරයි. සුදුලූනු හෘදය හා රුධිර නාළ ආශ්‍රිත රෝගවලට අතිශයින්ම ගුණදායක බව විවිධ පර්යේෂණවලින් තහවුරු වී තිබේ.
- සුදුලූනුවලින් රුධිරයේ පට්ටිකා සෛල එකට ඇලීම වළක්වනවා. මෙහිදී රුධිර කැටි ඇතිවීම වළකින නිසා හෘදයාබාධවලට ලක්වීමේ අවදානම අඩුවෙනවා.
- රුධිරයේ ඇතිවන කුඩා රුධිර කැටි දියකර හැරීමේ හැකියාවද සුදුලූනුවලට තිබෙනවා.
- සුදුලූනු මතින් රුධිර නාළ පුළුල් කිරීමේ හැකියාව ලැබෙන නිසා රුධිර පීඩනයද අඩු වෙනවා.
- අක්මාව තුළ කොලෙස්ටරෝල් පරිවෘත්තිය ඉක්මන් කරනවා. මේ නිසා රුධිරයට එකතු වන කොලෙස්ටරෝල් ප්‍රමාණය අඩුවෙනව වගේම ඒවා ධමනි තුළ තැන්පත් වීමෙන් ඇතිවන atherosclerosis තත්ත්වය අඩු වෙනවා.
- සුදුලූනු තැම්බීමෙන් බොහොමයක් රසායනික සංයෝග විනාශ වුවද මෙම හෘදයාබාධ හා රුධිර නාළවල රෝගවලට දක්වන ගුණය නොනැසී පවතී.
පිළිකා අවදානම අඩු කරනවා
විශේෂයෙන්ම ආහාර මාර්ගයේ ඇතිවන පිළිකා වැළැක්වීමේ හැකියාව සුදුලූනුවලට තිබෙනව. පිරිමින්ගේ පෞරුෂ ග්‍රන්ථිය (Prostale gland) ආශ්‍රිත පිළිකා හා කාන්තාවන්ගේ පියයුරු පිළිකා වැලඳීමේ අවදානමද අඩු කරන බව පර්යේෂණවලින් තහවුරු වෙලා තිබෙනවා. නමුත් මේ සඳහා ක්‍රියාත්මක වන යාන්ත්‍රණය පැහැදිලි නැත. එහෙත් පිළිකා නසන සුදුලූනුවල ගුණය කෙරෙහි කරුණු කිහිපයක් බලපෑ හැකි බව විශ්වාස කරයි.
- පිළිකා ඇතිවීමට හේතුවන විවිධ රසායනික සංයෝග (Cancer triggers) උදාසීන කරන එන්සයිමවල ස්‍රාවය වැඩි කරනවා.
- ශරීරය තුළ Nitrites ඇතිවීම අඩු කරනවා. මේ මඟින් විශේෂයෙන්ම ආහාර මාර්ගගත පිළිකා අවදානම අඩු කරනවා.
- සුදුලූනු මඟින් ශරීරයේ ප්‍රතිශක්තිකරණ ක්‍රියාවලිය වැඩිදියුණු කරනවා.
- සුදුලූනුවල විශාල වශයෙන් පවතින ප්‍රතිශක්තිකාරක (antioxidants) මඟින්ද පිළිකා ඇතිවීම වළක්වනවා.
සමහර විද්වතුන් විශ්වාස කරන්නේ සුදුලූනුවල ඇති allyl sulphide ~ƒ Heterocyclic amine (HCA) මඟින් මෙම පිළිකා නාශක ගුණය ලැබෙන බවයි.
තරබාරුවත් අඩු කරනවා
තරබාරු බවට හේතුවන තවත් කරුණක් වශයෙන් විද්‍යාඥයන් විශ්වාස කරන්නේ ශරීරය තුළ පවතින “සියුම් ප්‍රදාහික ක්‍රියාවලියක” බලපෑම බවයි. මෙහි ප්‍රතිඵලයක් වශයෙන් ශරීරය තුළ වැඩිපුර මේද සෛල (Fat cells) ඇතිවෙනවා. සුදුලූනුවල ඇති 1, 2 Vinyldithiine නම් රසායනිකය මඟින් මෙම මේද සෛල ඇතිවීම අඩු කරනවා. එවිට තරබාරු වීම අඩු වෙනවා.
දියවැඩියාවටත් හොඳයි
සුදුලූනුවලින් අග්න්‍යාශයෙන් ඉන්සියුලින් හෝමෝනය වැඩිපුර ස්‍රාවය කරවනවා. ඒ නිසා රුධිරයේ ඇති ග්ලූකෝස් ප්‍රමාණය අඩු කරන්න පුළුවන්.
ආමාශගත තුවාල සුව කරනවා
ආහාර මාර්ගය ආශ්‍රිත තුවාල ඇතිවීමටත් ගැස්ට්‍රයිටිස් රෝගයටත් හේතුවක් ලෙස ආහාර මාර්ගයේ ජීවත් වන Helicobactor Pylori කියන බැක්ටීරියාව හඳුනාගෙන තිබෙනවා. සුදුලූනුවලින් මෙම බැක්ටීරියාවේ වර්ධනය අඩු කරන බව ඔප්පු වෙලා තිබෙනවා. ඒ නිසා සුදුලූනු Gastritis වලටත් ආහාර මාර්ගයේ තුවාලවලටත් ගුණදායකයි.
සුදුලූනු වැඩිපුර ගැනීමත් සුදුසු නැහැ
සුදුලූනු විශේෂයෙන්ම අමු සුදුලූනු වැඩිපුර ආහාරයට ගැනීමෙන් උදරයේ දැවිල්ල සහ බඩ පුරවා දැමීම ඇතිවීමට ඉඩ තිබෙනවා.
රෝග රැසකට පිළියම්
ආහාර රුචියට සුදුලූනු බික් කීපයක් තම්බා එම වතුරට දෙහි ඇඹුල් ස්වල්පයක් දමා බීමෙන් ආහාර රුචිය වැඩිදියුණු වේ.
ඇදුමට
සුදුලූනු බික් කිහිපයක් එළකිරි වීදුරුවක් සමඟ තම්බා පෙරා උණුසුම්ව පානය කිරීම හෝ වියළි ඉඟුරු හා සුදුලූනු තම්බා ටික කලක් පානය කිරීමෙන් සෙම අඩුවී හුස්ම ගැනීමේ පහසුව ඇතිවේ.
සෙම්ප්‍රතිශ්‍යා උණට
තනිකරම සුදුලූනු හෝ ඉඟුරු, කොත්තමල්ලි සුදුලූනු මිශ්‍රණය තම්බා කීපවරක් උණුසුමෙන් යුතුව පානය කිරීමෙන් සෙම්ප්‍රතිශ්‍යාව හා උණ සුවවේ.
තද හිසරදයට (විශේෂයෙන්ම ඉරුවාරදයට)
සුදුලූනු විනාකිරි ස්වල්පයක් දමා අඹරා එය කපුරෙදි පටියක ආලේප කර එහි අනෙක් පැත්ත නළල මත ඇලවීමෙන් තද හිසරදය සුවවේ.
උදරය පුරවා දැමීමට
සුදුලූනු බික් කීපයක් ගිතෙල් සමඟ ආහාරයට ගැනීමෙන් උදරය පුරවා දැමීම සුවවේ.
කැස්සට
සුදුලූනු ඉස්ම තේ හැඳි 1ක් මී පැණි තේ හැඳි 1ක් සමඟ පානය කිරීමෙන් සෙම සහිත කැස්ස සුවවේ.
උගුරේ වේදනාවට
සුදුලූනු තැම්බූ වතුරින් උගුර සේදීම මෙන්ම එම වතුර උණුසුමෙන් යුතුව පානය කිරීමත් ගුණදායකයි.
සන්ධි වේදනාවලට
අබ තෙල්වලට සුදුලූනු පොඩිකර දමා රත්කර ගැනීමෙන් සන්ධි වේදනාව සුවවේ.
පුස් වර්ග ආසාදනය වීමට
සමේ හා නියපොතු ආශ්‍රිතව ඇතිවන පුස් වර්ග ආසාදනයන් සුව කිරීමට ඒවා මත සුදුලූනු ඉස්ම ආලේප කරන්න.
මේ අනුව පෙනී යන දෙයක් වන්නේ සුදුලූනු රෝග ගණනාවක් සඳහා අතිශයින් ගුණදායක ඖෂධයක් බවයි. දිනපතා තම ආහාර වේලට සුදුලූනු බික් කීපයක් එකතු කර ගැනීමෙන් භයානක රෝගාබාධ ගණනාවක් ඇතිවීම වළක්වා ගන්නට පුළුවන්.
ආචාර්ය එස්.එම්.එස්. සමරකෝන් ජේ‍යෂ්ඨ කථිකාචාර්ය ගම්පහ වික්‍රමාරච්චි ආයුර්වේද විද්‍යායතනය කැලණිය විශ්වවිද්‍යාලය
උපුටා ගැනීම මව්බිම පුවත්පත
