මතුපිට සිනහව යට සැඟවුණු විශාල දුක් ගින්දර මිනිසුන් තුළ තියෙන්න පුළුවන්
බොහෝ දෙනෙකුට එවැනි අවස්ථා එනව. බොහෝ අවස්ථාවල මිනිසුන් අනිත් අයව නිවැරදිව තේරුම් ගන්නෙ නැතුව වරදවලා තේරුම් ගන්නා අවස්ථාවන් එදිනෙදා ජීවිතයෙදී මතුවෙනව. අපිව මිනිස්සු වරදවා තේරුම් ගන්නව වගේම අපිත් සමහර වෙලාවට මිනිසුන්ව වරදවා තේරුම් අරගෙන මිනිසුන්ට බනිනව දොස් කියනව හිරිහැර කරනව. ඒත් වරදවා තේරුම් ගැනීම නිසා අපි සමහරවිට කරන කියන දේවල් හරිම අසාධාරණයි. හරිම දරුණුයි කටුකයි. කෙනෙකුව හරියට තේරුම්ගන්නෙ නැතුව ඒ පුද්ගලයට දොස් කියන එක, නම කැත කරන එක ඉතා විශාල වරදක්. ඒත් ඒක අපිට සිද්දවෙනව වගේම අප අතින් අනිත් අයටත් සිද්ධවිය හැකි ප්‍රබල වරදක්.
මේ පුංචි කතාව ටිකක් කියවන්නකො.
එක ශල්‍ය වෛද්‍යවරයෙක් කඩිමුඩියෙ ඉස්පිරිතාලෙට ඇවිත් ඉතා ඉක්මනින් ශල්‍යකර්මයකට අවශ්‍ය ඇඳුම් ආයිත්තම් පැළඳගෙන, ශල්‍යාගාරයට ඇතුල්වෙනකොටම එතන හිටපු මිනිහෙක් වෛද්‍යවරයට දොස් කියන්න කඩා පැන්නලු.
ඒ පුද්ගලයගෙ පුතා තමයි මේ ශල්‍යගාරයෙ ශල්‍යකර්මයකට සූදානම් කරල තිබිල තියෙන්නෙ. පණිවුඩේ ලැබුණු ගමන්ම තමයි වෛද්‍යවරයා කඩාගෙන බිඳගන ඇවිත් තියෙන්නෙ. ඒත් අර පුද්ගලයා වෛද්‍යවරයට දොස් කිව්වලු.
“ඇයි ඩොක්ට මෙච්චර වෙලා ගියෙ..? මගෙ දරුවගෙ ජීවිතේ අනතුරේ කියල හැඟීමක් නැද්ද...? වගකීමක් කියල දෙයක් ඩොක්ට ළඟ නැද්ද...?”
වෛද්‍යවරයා ඒ කුපිත වුණු පුද්ගලයට ඉතා සන්සුන්ව හිනාවෙලා පිළිතුරු දුන්නලු. “මට සමාවෙන්න. මට කෝල් කරල දරුව ගැන කියද්දි මම මේ ඉස්පිරිතාලෙ ඇතුළෙ නෙමේ හිටියෙ. ඒත් මට පණිවුඩේ ලැබුණ ගමන් මම ආවා.. අපි බලමුකො.. කරන්න පුළුවන් හැම දෙයක්ම දරුව වෙනුවෙන් කරන්නම්. දැන් සන්සුන් වෙන්නකො...”
“සන්සුන් වෙන්න...? දොස්තර මහත්තයගෙ පුතා එහෙම මෙහෙම තත්ත්වෙක හිටිය නම් දොස්තර මහත්තය කලබල නොවී ඉන්නවද...? දොස්තර මහත්තය එනතුරු බලං ඉන්න අතරතුරේදි දරුව මැරුන නං එහෙම මොකද කරන්නෙ...? ඔය දොස්තර මහත්තයගෙ දරුව මැරුන නං එහෙම මොකද කරන්නේ...?” අර පුද්ගලය දිගටම වෛද්‍යවරයට දොස් පැවරුවලු මහ හඩින්.
“දැන් ඉතින් සන්සුන් වෙන්නකො... දෙවියන්ට යාඥා කරන්න දරුව වෙනුවෙන්.. මට කළ හැකි උපරිමය මම කරන්නම්..”
“ඒක මට දොස්තර මහත්තය කියන්න ඕන නෑ.. ඔය අවවාදවලින් මට වැඩක් නෑ... මිනිස්සුන්ට තමන්ගෙ රාජකාරිය ගැන වගකීමක් තියෙන්න ඕන...” වෛද්‍යවරයා ඇතුළට ගිහින් ශල්‍යකර්මය කළාලු. පැය කීපයක ශල්‍යකර්මයකින් පස්සෙ හිනාමුසු මුහුණින් වෛද්‍යවරයා එළියට ආවලු.
“දෙවියන්ට පිං අයිති වෙන්න ඔබේ දරුවගේ ජීවිතේ බේරගන්න මට පුළුවන් වුණා.. දැන් ඉතිං දරුව සුවවෙයි.. ප්‍රශ්නයක් මුකුත් තියෙනව නං අර නර්ස්ගෙන් අහන්න..” එහෙම කියල වෛද්‍යවරය කඩිනමින් කොරිඩෝව දිගේ ඈතට ගිහින් තියෙන්නෙ දුවනව වගේ ඉක්මන් අඩි තබමින්.
“මොකද අර මිනිහ ඔය තරම් ආඩම්බර...? මගෙ ළමයගෙ තත්ත්වෙ ගැන ටිකක් පැහැදිලි කරල යන්න තරම්වත් කරුණාවක් නිහතමානිකමක් නැද්ද...?” ශල්‍යාගාරයෙ ඉඳල පිටතට ආපු හෙදියගෙන් අර පුද්ගලයා ඇහැව්වලු අවලාද ස්වරයකින්. එතකොට හෙදිය පිළිතුරු දීල තියෙන්නෙ එයාගෙ ඇස්වල කඳුළුත් එක්ක.
“ඒ ඩොක්ටගෙ පුංචි පුතා ඊයෙ රිය අනතුරකින් මැරුනා. අපි ඒ ඩොක්ටට ඔයාගෙ පුතාගෙ අසාධ්‍ය තත්ත්වෙ ගැන ෆෝන්කරල කියද්දි ඒ ඩොක්ට හිටියෙ එයාගෙ පුතාගෙ ආදාහන කටයුතු කරන තැන. ඒත් එයා ඒ වෙලාවෙම තමයි ඇවිත් ඔයාගෙ දරුවව ඔපරේට් කරල ජීවිතේ බේරුවෙ... දැන් ඒ ඩොක්ට ඔය ගියෙ එයාගෙ දරුවගෙ ආදාහන කටයුතු කරන්න....”
බලන්න මොන තරම් වැරදි විදිහටද අර පුද්ගලයා වෛද්‍යවරයව තේරුම් අරගෙන තියෙන්නෙ? අනිත් එක ඒ වෛද්‍යවරයා මොන තරම් බුද්ධිමත් පරිත්‍යාගශීලී උතුම් මනුස්සයෙක්ද කියල හිතල බලන්න. තමන්ට දොස් කිව්වට ඒක ඇඟට ගත්තෙ නෑ. පළිගත්තෙ නෑ. නිදහසට කරුණු කියල පැහැදිලි කිරීම් කරන්න ගියෙත් නෑ. තමන්ව වරදවා තේරුම් ගැනීම ගැන අර පුද්ගලයට දොස් කිව්වෙත් නෑ. එයාට ඕන දෙයක් හිතාගන්න තියෙන නිදහස ගරු කළා. බලන්න. මේ පුංචි කතාවෙන් අපිට අපේ ජීවිතවලට මොන තරම් දේවල් ඉගෙන ගන්න පුළුවන්ද කියල. “පැති දෙකකින් අපිට මේ පිළිබඳව හිතන්න පුළුවන්. මිනිස්සු අපිව වරදවා තේරුම් අරගෙන ක්‍රියාකරද්දි අපි ප්‍රතිචාර දක්වන්න ඕන මොන වගේද කියන එක එක පැත්තක්. අපි මිනිසුන්ව එකපාරම විනිශ්චය කරල දොස් පවරන එක ඉතාම වැරදි අසාධාරණ දෙයක් වෙන්න ඉඩ තියෙන බව අවබෝධ කරගැනීම අනිත් පැත්ත. මේ පැති දෙකම ගැන බුද්ධිමත්ව පැහැදිලිව හිතල ක්‍රියාකරන එක අපේ පෞද්ගලික හිත් ශාන්තියටත් සමාජ ජීවිතයටත් හරිම අවශ්‍යයි. හිතල බලන්න. අපිත් බාහිරින් ගේන දේවල් දිහා බලල මිනිසුන්ව මොන තරම් වැරදියට තේරුම් ගන්නවද? සමහර මිනිස්සු ඉන්නෙ අති විශාල වේදනාවක් කරදර ගොඩක් හිතේ පොදි බැඳගන. ඒත් පිටට ඒ දුක ඒ වේදනාව ඒ අමාරුකම් පෙන්නන්නෙ නෑ. ඒත් එහෙම වේදනා ජාලාවක ඉඳගෙනත් සමහරු අපිට නිහඬව උදව් පදව් කරනව. අපි එක්ක සුහදව ඇසුරු කරනව. අපිට සෙනෙහස දක්වනව. ඒත් අපි සමහර විට ඒ අයට පොඩි වැරැද්දක් දැක්කත් දොස් කියනව වෙන්න පුළුවන්. සමහර මිනිසුන්ගෙ ඇතුළාන්ත ජීවිතයෙ වේදනා අපිට පේන්නෙ නෑ. පිටතින් අපිට දකින්න ලැබෙන සමහර පුංචි පුංචි දේවල් නිසා අපි ඒ අයට දොස් කියන්නෙ අපි එහෙම පිටින්ම වලිගෙ පාගගන වැරදි අවබෝධයක් ඇති කරගෙන වෙන්න පුළුවන්. මේ කතාවෙ වෛද්‍යවරයා වගේම සමහරු අපිට ඒ අයගෙ ජීවිතේ ඇතුළෙ තියෙන වේදනාව හඬගා කියන්නෙ නෑ. සමහර විට ඇහුවට කියන්නෙත් නෑ. සමහර විට අපිටත් ඒවා කිසිම දවසක අවබෝධ නොවී යන්නත් පුළුවන්. ඒත් අපි වරදවා තේරුම් ගැනීම නිසා අනවශ්‍ය විදිහට අනුන්ගෙ හිත රිද්දන්න පුළුවන්. ඒත් පස්සෙ දවසක අපිටම දුක හිතෙන්නෙ පුළුවන්. අපි ඒ අයව වරදවා තේරුම්ගත් නිසා ඒ අයට කළ හිත් රිදවීම් හිරිහැර ගැන ඒ හින්ද මිනිසුන්ව පුළුවන් තරම් නිවැරදිව තේරුම්ගන්න බලන්න. හරි හැටි කරුණු නොදැන කාවවත් විනිශ්චය කිරීම අප තුළත් ඒ අය තුළත් අනවශ්‍ය දුක් ගින්දර අවුලුවන දෙයක් බව හිතන්න. අනිත් අතට ඔබව කෙනෙක් වරදවා තේරුම් ගත්තොත් උරණ වෙන්න එපා. ගැටෙන්න එපා. කැමති නම් ඔබේ තත්ත්වය පැහැදිලි කරන්න. නැත්නම් නිහඬව ඉන්න. ඕනෑම කෙනෙකුට එහෙම කෙනෙක් ගැන ඕනම විදියටක හිතාගන්න නිදහස තියෙනව කියන අදහසට ගරු කරන්න. එහෙම හිතල ජීවත්වෙද්දි අපේ හිතත් නිකරුනේ රිද්දගන්නෙ නැතුව, අනුන්ට රිද්දන්නෙත් නැතුව සැහැල්ලු සිතකින් ජීවත් වීම ලේසියි.
මයිකල් ඇන්ජලෝ
උපුටා ගැනීම ලක්බිම පුවත්පත
